Pompa ciepła – split czy monoblok? A może jednak gruntowa? Większość z nas w przyszłości będzie miała pompę ciepła

Transformacja energetyczna nabrała tempa w całej Europie, w tym także w Polsce. Biorąc pod uwagę tegoroczne wydarzenia, możemy spodziewać się rewolucji, która zmierzać będzie ku przejściu z gazu rosyjskiego na rozproszone źródła odnawialne – pompy ciepła (ogrzewające nasze domy, budynki i zakłady przemysłowe) w połączeniu z rekuperacją, magazynami energii oraz fotowoltaiką, czy autami elektrycznymi. Do niedawna mówiliśmy o tym w czasie przyszłym, podczas gdy dziś stało się to teraźniejszością. Coraz więcej domów jest ogrzewanych pompami ciepła. Wiedząc, że niedługo prawdopodobnie każdy z nas będzie miał pompę ciepła, warto pochylić się na jej rodzajem.

Z artykułu dowiesz się:

• Jaka jest różnica w budowie splita i monobloka?
• Która pompa ciepła jest lepsza, a która tańsza?
• Która pompa ciepła jest najlepsza?

Zobacz inne nasze PORADY

Jaka jest różnica w budowie splita i monobloka?

Monoblok jest kompletną pompą ciepła, której komponenty znajdują się w jednej obudowie, czego przykładem może być popularna pompa  NIBE F2040 i pompa premium NIBE S2125. Split to natomiast pompa rozdzielona na dwie jednostki, w tym przypadku zewnętrzną NIBE AMS i wewnętrzną NIBE HBS, w której zawarty jest skraplacz i jest jedną z najtańszych pomp ciepła na rynku. Konsekwencją tego są inne sposoby wykonania instalacji urządzenia oraz związane z tym różnice wymogów prawnych dotyczących instalatora, serwisanta i użytkownika.

W przypadku splita konieczne jest połączenie obu jednostek rurami chłodniczymi, które wypełnione są gorącymi parami czynnika chłodniczego. Niezbędne do tego są uprawnienia F-gazowe. Ponadto, jeżeli urządzenie zawiera  taką ilość czynnika chłodniczego, którego ekwiwalent CO₂ przekracza 5 ton, użytkownik zobowiązany jest do rejestracji urządzenia i przeglądów szczelności w Centralnym Rejestrze Operatorów (tzw. CRO).

Przy montażu monobloka, instalator nie ma bezpośrednio do czynienia z czynnikiem chłodniczym, więc niepotrzebne są uprawnienia F-gazowe. Z pompy ciepła do centrali wewnętrznej lub zasobnika prowadzi się tu instalację rurową wypełnioną gorącą wodą. W przypadku, gdy pompa hermetycznie zamknięta nie zawiera dużej ilości czynnika chłodniczego (przewyższającej 10 ton ekwiwalentu CO₂), użytkownik nie jest zobowiązany do prowadzenia rejestru w CRO. Instalacja rurowa wymaga zastosowania izolacji termicznej, jeżeli pompa typu monoblok zasilana jest powietrzem zewnętrznym.

Która pompa ciepła jest lepsza, a która tańsza?

Zarówno pompy ciepła typu split, jak i monoblok pracują na podstawie tej samej zasady działania, dlatego też ich parametry techniczne, osiągana sprawność czy poziom hałasu, mogą być wręcz identyczne, czego przykładem jest pompa NIBE AMS typu split oraz NIBE F2040 typu monoblok. Oba rodzaje urządzeń wyposażone są w inwerterowo sterowaną sprężarkę oraz zapewniają realizację tych samych funkcji (zazwyczaj ogrzewania, chłodzenia i przygotowywania c.w.u). Mają modulowaną moc grzewczą i cechują się wysoką klasą efektywności. Komfort użytkowania i sterowania obu typów urządzeń jest taki sam, jednak w rejonach, w których często są dłuższe przerwy w dostawie energii elektrycznej, wybór częściej pada na pompę typu NIBE SPLIT, w której ryzyko zamarznięcia zewnętrznej instalacji rurowej jest mniejsze. Natomiast pompy ciepła monoblok minimalizują ryzyko wycieków czynnika chłodniczego, które najczęściej związane są z możliwością popełnienia błędów w połączeniu chłodniczym.

Koszt urządzeń (biorąc pod uwagę już zsumowaną cenę obu jednostek splita) może być do siebie zbliżony, jednak zazwyczaj split jest nieznacznie tańszy u większości producentów. Należy pamiętać, że montaż splita wymaga wykonania połączenia chłodniczego. Zdobycie odpowiednich uprawnień przez serwisanta czy instalatora to dodatkowa inwestycja w sprzęt oraz szkolenia, co może odbić się następnie w kosztach serwisowania. 

Montaż pomp ciepła typu split będzie łatwiejszy dla firm specjalizujących się także w klimatyzacji, natomiast pomp typu monoblok – dla instalatorów zajmujących się głównie technologią grzewczą oraz hydrauliką. Wynikać może z tego pewna tendencja do większej popularności splitów w krajach o cieplejszym klimacie oraz wzrostu segmentu pomp monoblok w krajach klimatu chłodnego lub umiarkowanego, takich jak Polska.
 

Która pompa ciepła jest najlepsza?

Najlepszymi pompami ciepła pod względem osiąganych parametrów pracy, wśród których najważniejsze wg mnie to efektywność i hałas, są pompy gruntowe takie jak NIBE F1245 czy S1255 i pompy powietrzne klasy premium (takie jak NIBE S2125), pracujące na nowym naturalnym czynniku R290, który pozwala na osiągnięcie jeszcze lepszych parametrów pracy (A+++) i pracę w wysokotemperaturowych systemach grzewczych. 

Obie pompy ciepła wielokrotnie nagradzane były złotymi medalami. Osiągają one rekordowe sprawności na poziomie SCOP>5. Oznacza to, że rachunki są nawet pięciokrotnie niższe niż przy ogrzewaniu kotłem elektrycznym i są na poziomie podobnym poziomie dla pompy powietrznej i gruntowej, co jest rzadkością u innych producentów.

Poziom ciśnienia akustycznego pomp gruntowych wynosi 21 – 32 dB, natomiast pomp powietrznych 38 dB w odległości 1 – 2 m. Sprawia to, że ich praca nie przeszkadza w codziennym życiu naszym oraz sąsiadów. Pompa gruntowa charakteryzuje się nie tylko niższym poziomem hałasu, ale także wyższą żywotnością. Wg EHPA żywotność pomp gruntowych mieści się w zakresie 20 – 25 lat, pomp powietrze-woda 15 – 18 lat, a pomp powietrze-powietrze ok. 8 – 10 lat. 

Według mojego doświadczenia pracy (>15 lat) oraz w użytkowaniu pompy ciepła (>10 lat), pompy gruntowe ulegają awariom rzadziej. Dzieje się tak, ponieważ zainstalowane są wewnątrz budynku, mają mniej elementów mechanicznych i nie podlegają wpływowi zmiennych warunków otoczenia i klimatu.

Źródło: Na podstawie artykułu dr inż. Małgorzaty Smuczyńskiej. Business Unit Manager NIBE

Autor: Sylwia Wilczyńska

Przeczytaj także:

1. Piec indukcyjny, czy pompa ciepła — co lepiej wybrać?
2. Jakie zasilanie do pompy ciepła?

Zapraszamy także na e-szkolenie IK

Sprawdź bogatą ofertę produktową na ik.pl!

Instal-Konsorcjum — Twój sprawdzony Partner!