Anoda magnezowa - niedoceniana ochrona ogrzewacza

Podstawowym sposobem zabezpieczenia zbiorników przed korozją, stosowanym przez producentów, jest ochrona bierna, polegająca na pokryciu płaszcza zbiornika warstwą emalii ceramicznej. Jednak nawet najlepiej położona powłoka nie zapewnia pełnej ochrony zbiornika przed korozją. Powłoki emalierskie w trakcie użytkowania mogą ulegać uszkodzeniom czy mikropęknięciom. Jak zatem zabezpieczyć w całości płaszcz zbiornika? Z pomocą przychodzi ochrona czynna – katodowa – polegająca na dołączeniu do chronionego materiału anody, metalu o niższym potencjale elektrochemicznym (mniej szlachetnego). Do ogrzewaczy pojemnościowych stosuje się głównie anody magnezowe. Połączona metalicznie z płaszczem zbiornika anoda magnezowa koroduje jako pierwsza, chroniąc tym samym płaszcz zbiornika. Takie też rozwiązanie stosowane jest w wymiennikach będących elementami pakietów specjalnych z kotłem Vaillant ecoTEC pro, oferowanych przez Instal-Konsorcjum.

Anoda magnezowa koroduje (ubywa jej) tak długo, aż całkiem zniknie, a wówczas może zacząć korodować pozbawiony ochrony stalowy płaszcz zbiornika. Anody magnezowe dobierane są przez konstruktorów w taki sposób, aby zapewniały ochronę zbiornika przez okres 16-24 miesięcy. Liczy się w tym przypadku masa anody, a nie np. wyłącznie jej długość. Niestety, nie ma możliwości precyzyjnego określenia czasu w jakim anoda ulegnie zużyciu. Często na jej powierzchni zaczyna osadzać się kamień, który również osłabia jej skuteczność. Z tego powodu zgodnie z warunkami gwarancji wymienników wchodzących w skład pakietów specjalnych Vaillant ecoTEC pro, wymianę anody magnezowej należy dokonywać min. co 18 miesięcy. Proces wymiany anody może być jednak dość kłopotliwy, w szczególności w ciasnych wnękach, przy niskich stropach, a niejednokrotnie wymaga demontażu urządzenia. Wynika to z faktu, że anody fabrycznie stosowane w ogrzewaczach mają postać „pręta” o różnych średnicach i długościach (o średnicy od 12 do 50 mm i długości od 15 do nawet 130 cm – w zależności od pojemności i typu zbiornika), zaś nowa anoda magnezowa, aby zapewnić optymalną ochronę antykorozyjną, musi mieć parametry zgodne z parametrami anody fabrycznie zamontowanej.

W celu ułatwienia wymiany anody magnezowej, w ofercie Instal-Konsorcjum znajdują się zamienniki „prętowych” anod ochronnych w postaci odpowiednich anod łańcuchowych. Składa się ona z kilku pojedynczych ogniw i, odpowiednio dobrana, gwarantuje właściwą ochronę antykorozyjną. Długość ogniwa anody łańcuchowej pozwala zmniejszyć odległość niezbędną do obsługi/wymiany anody do 20 cm (Rysunek 1). Anod łańcuchowych nie można montować w urządzeniach z anodą montowaną w poziomie lub od dołu. Dlatego też m.in. w wymiennikach BIAWAR, występujących w pakietach specjalnych Instal-Konsorcjum, są one montowane zawsze od góry.

Innym typem magnezowych anod ochronnych, stosowanym także w pakietach specjalnych z kotłem Vaillant ecoTEC pro (m.in. MEGA Klasa A i QUATTRO Klasa A firmy BIAWAR), są anody magnezowe odizolowane. Pełnią one dokładnie tę samą funkcję, co standardowe anody magnezowe, lecz umożliwiają dodatkowo sprawdzenie stopnia zużycia anody poprzez pomiar prądu ochronnego. Anoda odizolowana nie umożliwia metalicznego kontaktu pomiędzy materiałem anody a korkiem montażowym. Połączenie z płaszczem zbiornika realizowane jest przez przewód masowy anody. Dzięki temu za pomocą standardowego multimetru elektrycznego mamy możliwość sprawdzenia stanu anody magnezowej. Pomiaru dokonujemy przy napełnionym zbiorniku (bez konieczności przerywania pracy urządzenia) poprzez szeregowe włączenie pomiędzy przewód masowy anody a płaszcz zbiornika multimetru i odczytanie wartości natężenia stałego prądu ochronnego. Wartość pomiaru wyższa od 0,3 mA świadczy o prawidłowym działaniu anody. Pomiaru natężenia prądu ochronnego zaleca się dokonywać raz do roku. Pozwoli to w razie konieczności na odpowiednio szybką wymianę anody na nową i tym samym przywrócenie optymalnej ochrony zbiornika przed korozją. Niestety, pomiar prądu ochronnego nie zwalnia użytkownika od konieczności wymiany anody magnezowej zgodnie z warunkami gwarancji.

Niniejsze opracowanie powinno przybliżyć klientom/instalatorom/serwisantom problematykę ochrony antykorozyjnej pojemnościowych podgrzewaczy wody. Warto być świadomym możliwości sprawdzenia stanu anody magnezowej w niektórych urządzeniach, także tych marki BIAWAR, które są częścią pakietów specjalnych Instal-Konsorcjum, oraz bezwzględnie zwracać uwagę na konieczność wymiany anody. Należy stosować anody zgodne z danymi producenta zawartymi w instrukcjach montażu i eksploatacji lub odpowiednie zamienniki w postaci anod łańcuchowych. Warto na koniec podkreślić, iż korzyści z wymiany anody magnezowej odczuwalne są zarówno przez użytkownika (dłuższa żywotność podgrzewacza oraz zachowana gwarancja na urządzenie), jak i przez instalatora/serwisanta (dodatkowo płatna usługa).